Hollywood filmlerinden sıkılanlara! İşte dünya sinemasının 10 şaheser filmi
1- KİRAZIN TADI
1997 İran imali Abbas Kiyarüstemi filmidir. Tahran’ın kenar semtlerinden birinde otomobiliyle gezerek intihar ettikten sonra para karşılığında kabrine toprak atacak birini arayan orta yaşlı bir adam hakkında, minimalist bir filmdir.
Çekim senaryosu, kitap olarak basıldı. Film, gösterildiği sene, Cannes Film Şenliğinde Shohei Imamura’nın Yılanbalığı filmiyle Altın Palmiye mükâfatını paylaştı. Muhtelif ülke eleştirmenlerinden methiyeler alan film, internet sitesi Rotten Tomatoes’ta da %80 pozitif puan aldı.
2 – ANANI DA!
2001 Meksika imali Alfonso Cuarón filmidir. Rejisörün senaryosunu Carlos Cuarón ile beraber yazdığı film, iki delikanlının, yirmili yaşlarının sonlarında bir bayanla çıktıkları yolculuğu mevzu alan bir sihrime hikâyesidir. Başrollerini Meksikalı oyuncular Diego Luna ve Gael García Bernal ile İspanyalı oyuncu Maribel Verdú paylaşmıştır. Film, 1999 Meksikasının siyasi ve ekonomik reellerini, özellikle de sürekli 71 sene süresince devlet başkanlarının Müessesesel Devrimci Parti’den çıkması ananesinin sona ermesini ve Vicente Fox’un başını sürüklediği muhalefetin yükselişini gözler önüne serer.
Film cinselliği sarihçe tasvirini öğrenilir. Bu sebeple bir hayli ülkede muhtelif yaş hudutlarıyla gösterildi. İngilizce konuşulan ülkelerde de, tercümesi yerine İspanyolca orijinal ismiyle gösterime girdi. Haziran 2001’de Meksika’da ilk hafta sonunda $2.2 milyon hasılat yaparak, Meksika sinema tarihinde rekor kırdı.
Ülkesi dışında da ses getiren film, En İyi Orijinal Senaryo dalında Yüksekokul Mükâfatleri’ne ve Yabancı Dilde En İyi Film dalında Altın Küre’ye aday gösterildi.
3 – SATICI
Asgar Ferhadi’nin senaryosunu yazıp idarediği 2016 seneyi İran- Fransa imali drama filmidir. Film, 2016 Cannes Film Şenliği müsabaka kısmında yer aldı ve ilk gösterimini burada hakikatleştirdi. Satıcı, Cannes’da Şahab Hüseyni En İyi Erkek Oyuncu mükâfatını, Asgar Ferhadi ise En İyi En İyi Senaryo mükâfatını kazandı. Film, 89. Yüksekokul Mükâfatleri’nin Yabancı Dilde En İyi Film kısmı için İran’ın aday adayı oldu.
4- KAPLAN VE EJDERHA
Çin Halk Cumhuriyeti-Hong Kong-Tayvan- Amerika Birleşik Devletleri ortak imali film Ang Lee tarafına idarenmiştir. Filmin kadrosu beynelmilel alanda tanınmış Chow Yun-Fat Hong Kong, Michelle Yeoh Malezya, Zhang Ziyi Çin ve Chang Chen Tayvan gibi kavmi Çinli yıldızlardan oluşmuştur.
Bütçesi 17 milyon doları bulan Kaplan ve Ejderha, beynelmilel galibiyet kazanmış, yalnızca Amerika Birleşik Devletlerinde 128 milyon dolar gişe yapmıştır. Dünyada pek çok mükâfata aday gösterilen film, En İyi Yabancı Film Oscarı dahil, 4 Oscar mükâfatı kazanmıştır.
Filmin çekimleri Çin Halk Cumhuriyeti’nde Pekin, Anhui, Hebei, Jiangsu ve Sincan’da yapılmıştır.
5 – DARGINIM BEN
Yönetmenliğini Damián Szifron’un üstlendiği, kara komedi cinsindeki 2014 imali Arjantin-İspanyalı filmi. Antolojik bir film olan Dargınım Ben, şiddet ve intikam temalı, mevzu bakımından birbiriyle iletişimsiz altı değişik kısa filmden oluşmaktadır. Ansambl oyuncu kadrosuna sahip filmin başlıca rollerinde Ricardo Darín, Oscar Martínez, Leonardo Sbaraglia, Érica Rivas, Rita Cortese, Julieta Zylberberg ve Darío Grandinetti yer alır. 87. Yüksekokul Mükâfatleri’nde Yabancı Dilde En İyi Film dalında Yüksekokul Mükâfatü adayı gösterilmiştir.
6- CİNAYET GÜNLÜĞÜ
Bong Joon-ho’nun idarediği 2003 Güney Kore imali drama filmidir. Film 1986 ve 1991 seneleri arasında Hwaseong, Gyeonggi şehrinde geçen ülkenin ilk seri cinayetlerinin hakikat hikâyesini esas alır. Filmin sinematografisi ve Song Kang-ho’nun performansı geniş miktarda alkış kazanmıştır.
Film rejisör Bong Joon-ho’nun Flandersui Gae’den sonra sürüklediği ikinci uzun metrajlı filmdir. Senaryo Bong ve Shim Sung-bo tarafından, Kwang-rim’in 1996’da yazdığı ve aynı mevzuyu işleyen tiyatro oyunundan uyarlandı. Filmin başrollerinde cinayetleri çözmekle uğraşan dedektif rollerindeki Song Kang-ho ve Kim Sang-kyung yer alır.
7- ALEV ALMIŞ GENÇ BİR KIZIN PORTRESİ
Céline Sciamma tarafından idarenen, başrollerini Noémie Merlant ve Adèle Haenel’in paylaştığı 2019 imali Fransız bir dram ve yarıyıl filmidir. Fransa’da 18. asrın sonlarında geçen film, soylu bir bayan ve onun portresini çizmek için görevlendirilen bir ressam arasındaki bir aşk hikâyesini anlatıyor.
2019 Cannes Film Şenliği’nde Altın Palmiye adayı gösterildi.Filmin, Cannes’da Queer Palm mükâfatını almasıyla, ilk defa bir bayan rejisörün filmi bu mükâfatı kazanmış oldu. Sciamma ayrıca Cannes’da En İyi Senaryo mükâfatını kazandı. Film, 18 Eylül 2019’da Fransa’da tiyatro olarak gösterime girdi.
Bağımsız Ruh Mükâfatleri, Eleştirmenlerin Tercihi Mükâfatleri ve En İyi Yabancı Dil Filmi için Altın Küre Mükâfatleri’ne aday gösterildi ve Milli Analiz Heyeti tarafından 2019’un En İyi Beş Yabancı Dil Filmi olarak seçildi.
8- GURUR SAVAŞI
Başrolünde Mads Mikkelsen’in yer aldığı, Thomas Vinterberg tarafından idarenen 2012 imali dram filmidir. Hikâye Noel’e doğru minik bir Danimarka kasabasında geçer. Kendi anasınıfındaki minik bir kız tarafından haksız yere cinsel istismarla yargılanıp, cemiyetsel histeriye maruz kalan bir adamın hikâyesini mevzu almaktadır.
Film 2012 Toronto Beynelmilel Film Şenliği’nde gösterilmiş ve 2012 Cannes Film Şenliği’nde ana kategoride yarışmıştır. Cannes’da Mikkelsen, En İyi Erkek Oyuncu Mükâfatü’nü kazanmıştır. Film ayrıca 2013 İskandinav Heyeti Film Mükâfatü’nü kazanmış ve 86. Yüksekokul Mükâfatleri’nde Yabancı Dilde En İyi Film Yüksekokul Mükâfatü’ne aday gösterilmiştir. Aynı kategoride Altın Küre mükâfatına da aday olmuştur.
9 – İÇİMDEKİ YANGIN
Yönetmenliği Denis Villeneuve’ün üstlendiği 2010 seneyi çıkışlı Kanada imali dram filmi. Film Souha Bechara’nın yaşam hikâyesi ve Wajdi Mouawad’ın aynı adlı acıklısına dayanmaktadır.
10- BAŞKALARININ HAYATI
2006 Almanya imali üzgün yarıyıl filmidir. Senaryosunu Florian Henckel von Donnersmarck’ın yazdığı ve idarediği filmin ehemmiyetli rollerinde Martina Gedeck, Ulrich Mühe ve Sebastian Koch oynamışlardır. Başkalarının Yaşamı rejisörün kendi başına sürüklediği ilk uzun metrajlı sinema filmidir.
1984 senesinin Doğu Almanya’sında geçen bu siyasi gerilim filminde, ülkenin eforlu saklı polis teşkilatı Stasi’nin kabiliyetli istihbarat personeli Yüzbaşı Gerd Wiesler’in Ulrich Mühe rejim karşıtı olabilecekleri düşünülen bir sanatçı çifti saklıca dinleyip takip ederken yavaş yavaş yaptığı işten pişmanlık dinlemesi anlatılmaktadır. Mevzusu ve iletiyi açısından film 1974 tarihli Francis Ford Coppola filmi Konuşma’yı The Conversation anımsar. Tıpkı o film gibi, “Başkalarının Yaşamı” da bir siyasi rejim tenkidinden daha çok, bireylerin ruh hallerini derinlemesine araştıran, kişilik incelemeleri yapan bir filmdir.
Yabancı Dilde En İyi Film Yüksekokul Mükâfatü’nü ve aynı dalda BAFTA, Bodil ve César Mükâfatleri’ni kazandı. Bunlardan başka muhtelif müsabaka ve şenliklerde filme 58 mükâfat daha verildi. “Başkalarının Yaşamı” IMDb’nin en iyi 250 Film listesinde bulunmakta ve sıralamada üst sıralarda yer almaktadır.
BBCtarafından 23 Ağustos 2016’da yayınlanan ve dünya genelinde 36 ülkeden 177 sinema eleştirmeninin düşüncesi değerlendirilerek oluşturulan “21. Asrın En İyi Filmleri” listesinde 32. sırada yer aldı.
